به گزارش نبض بورس، تازه‌ترین داده‌ها از معاملات مرکز مبادله ارز و طلای ایران نشان می‌دهد که از ابتدای سال ۱۴۰۳ تاکنون، شاخص ارزی این مرکز در مسیر افزایشی ملایمی قرار گرفته و به کانال بالاتری وارد شده است؛ این در حالی است که بازار آزاد ارز، روندی متفاوت و حتی معکوس را تجربه کرده است.
بر اساس اطلاعات رسمی، نرخ اسکناس دلار آمریکا در مرکز مبادله، که در پایان آخرین روز کاری سال گذشته یعنی ۲۸ اسفندماه ۱۴۰۲، برابر با ۷۰ هزار و ۶۶۳ تومان بود، در یازدهمین روز از اردیبهشت ۱۴۰۳ با افزایش ۳۷۴ تومانی به ۷۱ هزار و ۳۷ تومان رسید. گرچه این رشد در نگاه اول محدود به‌نظر می‌رسد، اما در بازاری که به‌شدت تحت نظارت و کنترل قرار دارد، حتی تغییرات جزئی نیز می‌تواند بیانگر جهت‌گیری سیاست‌گذار یا واکنش به تحولات بیرونی باشد.
این رشد تدریجی در نرخ رسمی دلار در شرایطی رقم خورده که بازار آزاد ارز شاهد افت قابل‌توجهی بوده است. دلار آزاد که در روزهای آغازین فروردین و همزمان با تعطیلات نوروزی تا مرز ۱۰۶ هزار تومان پیش رفته بود، در هفته گذشته به حدود ۸۳ هزار تومان کاهش یافت. افت بیش از ۲۰ هزار تومانی دلار آزاد ظرف کمتر از ۴۰ روز، گویای کاهش انتظارات تورمی در میان فعالان بازار و مردم است؛ انتظاراتی که عمدتاً تحت تأثیر خبرهای غیررسمی از مذاکرات بین ایران و آمریکا، و همچنین تحرکات دیپلماتیک در منطقه شکل گرفته‌اند.
در کنار اسکناس دلار، نرخ حواله دلار نیز در بازار ارز تجاری با افزایش مواجه شده است. قیمت حواله دلار که در پایان سال ۱۴۰۲ کمتر از ۶۸۷۰۰ تومان بود، در پایان هفته گذشته به ۶۹ هزار و ۱۰۳ تومان رسید؛ یعنی رشد حدود ۴۰۰ تومانی. افزایش نرخ حواله در بازاری که عمدتاً محل تأمین ارز واردکنندگان و تجار است، می‌تواند نشانه‌ای از افزایش تقاضا یا ملاحظات سیاست‌گذار برای هم‌راستا کردن نرخ‌ها تلقی شود.
از سوی دیگر، بازار یورو نیز از تحولات ارزی جا نمانده است. قیمت هر اسکناس یورو در مرکز مبادله، از ۷۷ هزار و ۱۸۱ تومان در اسفندماه به ۸۰ هزار و ۶۰۸ تومان در یازدهم اردیبهشت رسیده است. این افزایش ۳۴۲۷ تومانی یعنی حدود ۴.۴ درصد، نشان می‌دهد که یورو نسبت به دلار رشد بیشتری را تجربه کرده؛ موضوعی که می‌تواند به‌دلیل نوسانات نرخ برابری یورو به دلار در بازار جهانی یا افزایش تقاضای وارداتی برای این ارز باشد.
نرخ اسکناس درهم امارات نیز در همین مدت با افزایش خفیف‌تری همراه بوده و از ۱۹۲۴۱ تومان در پایان سال گذشته به ۱۹۳۴۳ تومان رسیده است؛ یعنی فقط ۱۰۲ تومان رشد. درهم، به عنوان یکی از ارزهای پرکاربرد در مبادلات منطقه‌ای و صادراتی، نقش مهمی در تعیین نرخ غیررسمی دلار دارد و معمولاً تغییرات آن با حساسیت بالایی دنبال می‌شود.
در مجموع، آنچه در دو جبهه رسمی و غیررسمی بازار ارز ایران مشاهده می‌شود، تداوم نوعی شکاف در روندها و انتظارات است. در حالی‌که بازار آزاد به‌دنبال تعدیل و کاهش قیمت‌ها بر اساس چشم‌اندازهای سیاسی و کاهش ریسک‌های غیراقتصادی حرکت می‌کند، بازار رسمی و مرکز مبادله همچنان در حال تعدیل تدریجی قیمت‌هاست؛ احتمالا با هدف نزدیک کردن نرخ‌ها و کاهش انگیزه برای فعالیت در بازار غیررسمی.
تداوم این وضعیت، به متغیرهایی چون سرنوشت مذاکرات دیپلماتیک، سیاست‌های ارزی بانک مرکزی و میزان ورود ارز به کشور در ماه‌های آینده وابسته خواهد بود.
